Yüksekte Çalışma Danışmanlığı
Yapı İşlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği’nde “seviye farkı bulunan ve düşme sonucu yaralanma ihtimalinin oluşabileceği her türlü alanda yapılan çalışma; yüksekte çalışma olarak kabul edilir” şeklinde yükseklikten bağımsız olarak yaralanma ihtimalinin geçerli olduğu her seviye yükseklik olarak tanımlanmıştır.
Yüksekte Çalışma Danışmanlığı amaç olarak; tüm çalışma alanlarında çalışma ekipmanlarının doğru kullanımı, bakımı ve kontrolünü sağlanması ile mevcut tehlike ve risklere karşı farkındalık oluşturmaktır. Yüksekte yapılan montaj, demontaj, bakım-onarım ve temizlik işleri yapacak olan çalışanların bu eğitimi alması yasal zorunluluktur. Yüksekte yapılacak olan çalışmalarda güvenli bir şekilde çalışmalarını tamamlamaları için gerekli olan asgari yüksekte güvenli çalışma metotları konusunda bilgilendirmektedir.
Düşme önleyici ve düşüş durdurucu ekipmanların, kişisel koruyucu donanımların (KKD), iş güvenliği kıyafet ve ekipmanlarının envantere alınmış olması yeterli değildir; bu malzemelerin kullanımının nasıl olacağı çalışanlara öğretilmesi gerekmektedir.
Yüksekte çalışan herkesin, iş güvenliği ekipmanlarını kullanacakları temel ip tekniklerini öğrenmeleri ve kaza durumunda kendilerini ve çevresindeki kişileri nasıl kurtaracaklarını bilmeleri oldukça önemlidir. Yangın gibi afet durumlarında da yüksekteki çalışma alanından acil kaçış manevraları konusunda eğitilmeleri gerekmektedir.
YAŞAM HATLARI
Yaşam hatları, temelde yüksekte çalışma yapacak olan personelin paraşüt tipi emniyet kemerini halat tutucu ve / veya landyard ile bağlayacağı ve çalışırken hareket edebileceği şekilde tasarlanmış bir halat ya da ray olarak tarif edilebilir. Yaşam hattı sistemleri, dikey ve yatay yaşam hattı, geçici ve kalıcı yaşam hatları ve çelik ve sentetik yaşam hatları olarak sınıflandırılmaktadır.
DİKEY YAŞAM HATTI
Gemici merdiveni olarak da adlandırılan dikey merdivenleri kullanan ve söz konusu merdivenlerde çalışan personelleri düşme tehlikesinden korumak için kullanılırlar. Dikey yaşam hatları temel olarak, merdiven boyunca devam eden ray veya çelik halata takılan özel bir halat yakalayıcı düşme durdurma ekipmanları ve personelin giydiği paraşüt tipi emniyet kemeri ile beraber bir sistemdir.
YATAY YAŞAM HATTI
Parapet veya korkuluk gibi düşme engelleyici önlemlerin bulunmadığı yüksek yerlerde çalışan personeli düşme tehlikesinden korumak için kullanılırlar. Yatay yaşam hatları temel olarak, düşme riskinin başladığı, boşluğa yakın kenarlar boyunca montajı yapılan ray, ya da çelik halat, buna takılan ve ankraj noktalarını geçerken sökülmesine gerek olmayan bir düşme durdurucu ekipman ve paraşüt tipi emniyet kemeri ile arasındaki bir landyard bağlantısından oluşan sistemdir.
GEÇİCİ YAŞAM HATTI
Sürekli yüksekte çalışma yapılmayacak, montaj, proje için kullanılan ve iş bitiminde kaldırılan yaşam hatlarıdır. Ankraj noktaları ile sabitlenmelerine gerek yoktur. Çelik veya sentetik halatların, çoğunluk kiriş, kolon gibi yapının kendi elemanlarına, çelik ya da sentetik, sonsuz sapanlar kullanılarak kurulurlar.
KALICI YAŞAM HATTI
Sürekli yüksekte çalışma yapılacak, kontrol, temizlik gibi rutin tekrar gerektiren işler için kullanılan yaşam hatlarıdır. Çelik ya da kimyasal dübel, vidalama, torklama veya kaynak gibi kalıcı yöntemlerle oluşturulan ankraj noktaları ile yapıya, nihai olarak sabitlenirler. Çelik halatlı ve raylı yaşam hattı sistemleri hava koşulları ve kullanım hasarları gibi yıpranmalara karşı daha dayanıklı oldukları için tercih edilirler.
SENTETİK YAŞAM HATTI
Sentetik halatlar kullanılarak kurulan ve geçici yaşam hatlarında tercih edilen yöntemdir. Özel eğitimli İple Erişim Teknisyenleri tarafından yapıya zarar vermeden hızlı şekilde kurulup kaldırılabilirler.
METAL (ÇELİK) YAŞAM HATTI:
Çelik halat ve ray kullanılan ve çoğunlukla kalıcı yaşam hatlarında tercih edilen yöntemdir. Yapılacak iş, kaynak makinesi, spiral kesici (canavar taşı) gibi ateş çıkartan aletlerin kullanımını gerektiriyorsa, ya da çalışma bölgesinde sentetik yaşam hattına zarar verecek eritici, yanıcı kimyasal maddeler bulunuyorsa geçici yaşam hatları için de kullanılabilirler.
GÜVENLİK AĞLARI
Temel olarak yüksekte çalışma yapacak personelin herhangi bir emniyet ekipmanı kullanmayacağı yerlerde düşme tehlikesi yaratan boşlukların sentetik ağ ile kapatılmasıdır. Çelik konstrüksiyon yapıların çatı kaplaması montajı yapılırken iskele gibi bir yüksekte çalışma platformu olarak da kullanılır. Yüksekte çalışan personelin yanında, aşağıda çalışanları da parça düşmelerinden korumaktadır. Uygulama şekilleri güvenlik ağı ve güvenlik ağı platformu olarak sınıflandırılabilir.
GÜVENLİK AĞI:
Yüksekte çalışma yapılan binanın şaft, galeri, merdiven ve asansör boşlukları, çelik konstrüksiyon binalarda çatı açıklığı gibi düşme riski oluşturan boşlukları sentetik iplerden yapılan güvenlik ağları ile kapatılır.
GÜVENLİK AĞI PLATFORMU:
Güvenlik ağı konsolu olarak da adlandırılan düşme durdurucu sistem, yüksekte çalışma yapılacak binanın tamamı kapatılamayacak kadar geniş olan avlu gibi açıklıkları ve dış cephelerde uygulanır. Yapının kenarlarından boşluğa doğru monte edilen taşıyıcı metal iskelet üzerine gerilen güvenlik ağı ile yüksekte çalışan personelin can güvenliği sağlanır..